بسیاری از بیماریهای رایج و مهم وجود دارند که میتوانند بر سیستم تنفسی (راههای هوایی، ریهها، کیسههای هوایی) طیور تأثیر بگذارند.
آبله/ دیفتری پرندگان (avian diphtheria)
بیشتر مرغ ها، بوقلمون ها، قرقاول ها، بلدرچین ها، اردک ها و موش ها – در تمام سنین نسبت به این بیماری حساس هستند. در طیور آبله به دو صورت مشاهده میشود.1: وجود ضایعات زگیل مانند در نواحی بدون پر (سر، پاها، دریچه و غیره) مشخص می شود. ضایعات در حدود 2 هفته بهبود می یابند. تاخیر در رشد از علائم معمول آبله پرندگان است. در مرغ های تخمگذار، عفونت منجر به کاهش موقت تولید تخم می شود.2: وجود ضایعاتی در دهان، حلق، حنجره و نای وجود دارد. این نوع از آبله ممکن است با انسداد مجاری هوای فوقانی باعث ناراحتی تنفسی شود.جوجه ها ممکن است درگیر هردو نوع یا یکی از انواع ضایعات آبله شوند.
آبله پرندگان ( fowl pox)از طریق تماس مستقیم بین پرندگان آلوده و حساس یا پشه ها منتقل می شود. دلمه های حاوی ویروس نیز می توانند از پرندگان آسیب دیده جدا شوند و به عنوان منبع عفونت عمل کنند. ویروس می تواند از طریق چشم، زخم های پوستی یا مجاری تنفسی وارد جریان خون شود. پشه ها در اثر تغذیه ازخون پرندگان مبتلا به نیز آلوده می شوند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این پشه ها تا آخر عمر مسری باقی میماند. پشه ها مخزن اولیه و پخش کننده آبله بین طیور هستند. چندین گونه از پشه ها می توانند آبله پرندگان را منتقل کنند. اغلب پشهها درزمستان را در مرغداریها سپری میکنند، بنابراین شیوع بیماری در زمستان و اوایل بهار ممکن است رخ دهد.
بیماری نیوکاسل (Newcastle Disease)/ پنومونی سفالیت ( pneumoencephalitis) :
شکل بسیار مسری و کشنده بیماری نیوکاسل(ND)به نامهای viscerotropic، بیماری نیوکاسل ولوژنیک، VVNDیا بیماری نیوکاسل آسیایی شناخته میشودکه به اندام های داخلی آسیب میرساند. VVND در حال حاضر در صنعت طیور ایالات متحده وجود ندارد. بیماری نیوکاسل همه پرندگان در هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد. انسان ها و سایر پستانداران نیز مستعد ابتلا به نیوکاسل هستند. در چنین گونه هایی باعث التهاب ملتحمه خفیف می شود. سه شکل از بیماری نیوکاسل وجود دارد، بیماری زا خفیف (لنتوژنیک)، متوسط بیماری زا (مزوژنیک) و بسیار بیماری زا (ولژیک). بیماری نیوکاسل با شروع ناگهانی علائم بالینی مشخص می شود که شامل صدای جیر جیر (در جوجه ها)، ترشح آبکی از سوراخ های بینی، تنفس سخت (نفس نفس زدن)، تورم صورت، فلج، لرزش، و پیچ خوردگی گردن (نشانه درگیری سیستم عصبی مرکزی) است.
میزان مرگ و میر بسته به بیماری زایی بین 10 تا 80 درصد است. در پرندگان تخمگذار بالغ، علائم می تواند شامل کاهش مصرف خوراک و آب و کاهش چشمگیر تولید تخم باشد.
ویروس نیوکاسل می تواند در فواصل کوتاه از طریق هوا منتقل شود یا روی کفش های آلوده، تحویل دهندگان خوراک، بازدیدکنندگان، لاستیک ها، تجهیزات کثیف، کیسه های خوراک، جعبه ها و پرندگان وحشی آلوده شود. ویروس نیوکاسل می تواند به داخل تخم نیز منتقل شود، اما جنین های آلوده به نیوکاسل قبل خروج از تخم می میرند. در پرندگان زنده، ویروس در مایعات بدن، ترشحات، مدفوع و تنفس دفع می شود.
برونشیت عفونی/(Infectious Bronchitis):
برونشیت عفونیIBفقط بیماری جوجه هاست. یک بیماری مشابه در بلدرچین سفید (برونشیت بلدرچین) وجود دارد که توسط ویروس دیگری ایجاد می شود. شدت عفونت برونشیت عفونی تحت تأثیر سن و وضعیت ایمنی گله، شرایط محیطی و وجود بیماری های دیگر،میتواند متفاوت است.
مصرف خوراک و آب کاهش می یابد. جوجههای مبتلا به این بیماری ، چشمها و سوراخهای بینی دارای ترشحات آبکی و تنفس سخت همراه با کمی نفس نفس زدن دارند. صداهای تنفس در شب هنگام استراحت پرندگان بیشتر محسوس است.تولید تخم مرغ به طور چشمگیری کاهش می یابد.این میزان افت تولید طی 5 یا 6هفته با سرعت کمتری بهبود می یابد. ویروس برونشیت عفونی بسیاری از بافت های بدن از جمله دستگاه تناسلی را آلوده می کند.
پوسته تخم زبر شده و سفیده تخم مرغ آبکی می شود.
انتقال: برونشیت عفونی یک بیماری بسیار مسری طیور است. از طریق هوا، کیسه های خوراک، پرندگان مرده آلوده و جوندگان منتشر می شود. این ویروس می تواند از طریق تخم مرغ منتقل شود، با این حال، جنین های مبتلا معمولا از تخم خارج نمی شوند. درمان خاصی برای برونشیت عفونی وجود ندارد. آنتی بیوتیک برای 3-5 روز ممکن است کمک کننده باشد.
جهت مبارزه با عفونت های باکتریایی ثانویه دمای اتاق را 5 درجه فارنهایت برای جوجه های در سن پرورش افزایش دهید تا زمانی که علائم فروکش کنند. جوجه های جوان را می توان با استفاده از خوراک مش و کمی مرطوب به خوردن تشویق کرد.
آنفولانزای پرندگان (Avian Influenza):
آنفولانزای پرندگان AIمی تواند در اکثر گونه های پرندگان رخ دهد. آنفولانزای پرندگان به عناوین خفیف یا بسیار بیماری زا طبقه بندی می شود. شکل خفیف آن باعث بی حالی، از دست دادن اشتها، ناراحتی تنفسی، اسهال، افت گذرا در تخم مرغ می شود.در این نوع بیماری شاهد افت تولید و تلفات کمتری هستیم. فرم بسیار بیماری زا باعث تورم صورت، شانه آبی رنگ، و کم آبی بدن همراه با دیسترس تنفسی می شود. لکه های قرمز(روشن تیره) در پاها و شانه جوجه ها ایجاد می شود. ممکن است ترشحات خونی در سوراخ های بینی نیز وجود داشته باشد. مرگ و میر می تواند از کم تا نزدیک به 100 درصد متغیر باشد. تولید و جوجه درآوری کاهش می یابد.
ممکن است تولید تخمهای بدون پوسته و پوسته نرم افزایش یابد. ویروس آنفلوانزای پرندگان میتواند برای مدت طولانی در دماهای متوسط زنده بماند و میتواند به طور نامحدود در مواد منجمد زندگی کند. در نتیجه، بیماری می تواند از طریق نادرست گسترش یابد
این بیماری میتواند توسط لاشه و کود پرندگان آلوده ، کفش ها، لباس ها، جعبه ها و سایر تجهیزات آلوده منتقل شود. حشرات و جوندگان ممکن است به طور مکانیکی ویروس را از طیور آلوده به طیور حساس منتقل کنند.
کوریزای عفونی:
(مرغ، قرقاول و مرغ دریایی).تورم در اطراف صورت، ترشحات غلیظ ،بدبو و چسبناک از سوراخ های بینی و چشم ها، تنفس سخت با صدای تنفس غیرطبیعی از علائم بالینی شایع این بیماری هستند. پلک ها تحریک شده و ممکن است به هم بچسبند. پرندگان ممکن است اسهال داشته باشند و پرندگان در حال رشد ممکن است رشد کندتری داشته باشند. مرگ و میر ناشی از کوریزا معمولاً کم است، اما عفونت ها می توانند تولید تخم را کاهش دهند و بروز و/یا شدت بیماری های دیگر را افزایش دهند. مرگ و میر می تواند تا 50 درصد باشد، اما معمولاً بیش از 20 درصد نیست. بیماری بالینی بسته به حدت پاتوژن و وجود سایر عفونت ها مانند مایکوپلاسموز می تواند از چند روز تا 3-2 ماه طول بکشد.
انتقال:Coryza عمدتاً از طریق تماس مستقیم پرنده با پرنده منتقل می شود. این می تواند از پرندگان آلوده وارد شده به گله و همچنین از پرندگانی باشد که از بیماری بهبود می یابند و ناقل ارگانیسم باقی می مانند. پرندگان بالغ آلوده ای که علائم ظاهری خاصی ندارند،منبع شایع شیوع بیماری هستند. در یک گله، استنشاق قطرات تنفسی معلق در هوا، و آلودگی خوراک و/یا آب، روشهای رایج انتقال و انتشار ویروس عامل این بیماری هستند.
لارنگوتراکئیت عفونی (ILT):
جوجه ها و قرقاول ها تحت تاثیر LT هستند. جوجه های 14 هفته و بالاتر نسبت به جوجه های جوان حساس تر هستند. بیشتر شیوع LT در مرغ های بالغ رخ می دهد. در سال های اخیر، LT همچنین باعث ایجاد مشکلات تنفسی قابل توجهی در جوجه های گوشتی بالای 3 هفته ، به ویژه در فصول سرد سال شده است. اعتقاد بر این است که این به دلیل انتشار ناخواسته واکسن های LT بین گله های طیور باشد. علامت بالینی که معمولاً برای اولین بار مشاهده می شود، آبریزش چشم است. پرندگان مبتلا ساکت و گوشه گیر می مانند زیرا به سختی نفس میکشند. سرفه، عطسه و تکان دادن سر برای از بین بردن پلاک های ترشحی در نای در گله مشاهده میشود. پرندگان سر و گردن خود را برای تسهیل تنفس دراز می کنند (که معمولاً به آن ” pump handle respiration” می گویند). استنشاق صدای خس خس ایجاد می کند. ترشحات خونی و لخته های سرمی از نای پرندگان مبتلا خارج می شود. بسیاری از پرندگان در اثر خفگی به دلیل انسداد نای هنگام آزاد شدن پلاک نای می میرند.
انتقال:
ILT از راه تنفسی پخش می شود. LT همچنین از گله ای به گله دیگر توسط لباس ها، کفش ها، لاستیک ها و غیره آلوده منتقل می شود.
کلامیدیوز/اورنیتوز/پسیتاکوز/تب طوطی:
این بیماری زمانی که در پرندگان پسیتاسین (منقار منحنی) تشخیص داده شد پسیتاکوز یا تب طوطی نامیده میشود و هنگامی که در پرندگان دیگر یا در انسان تشخیص داده میشود اورنیتوز نامیده میشود. در حال حاضر، اصطلاح کلامیدیوز برای توصیف عفونت در هر حیوانی استفاده می شود. بوقلمون ها، کبوترها، اردک ها، پرندگان پسیتاسین (منقار منحنی) و بسیاری از گونه های پرندگان دیگر و سایر حیوانات میتوانند به این بیماری مبتلا شوند،اما جوجه ها معمولاً تحت تأثیر قرار نمی گیرند. انسانها بهویژه افراد مسنتر و دارای سیستم ایمنی ضعیف ،مستعد ابتلا میباشند. کلامیدیوز در افرادی که با پرندگان آلوده سروکار دارند ایجاد میشود، اگرچه بروز آن نادر است.
علائم بالینی در اکثر پرندگان شامل ترشحات بینی-چشمی،سینوزیت، اسهال، ضعف، کاهش وزن و کاهش مصرف خوراک میباشد. در بوقلمون ها نیز ناراحتی تنفسی و مدفوع شل زرد تا متمایل به سبز وجود دارد. کیلامیدیوز به آرامی در گله های بوقلمون با حداکثر بروز حدود 50 درصد ایجاد میشود. راه اصلی انتقال از طریق استنشاق ، ترشحات مجاری تنفسی و مدفوع است. همچنین می تواند از طریق لباس ها و تجهیزات آلوده منتقل شود. پرندگان بهبودیافته ناقل باقی می مانند و پس از کاهش علائم بالینی به مدت طولانی به دفع عامل عفونی ادامه می دهند. استرس محیطی ممکن است باعث عود مجدد بیماری شود.
مایکوپلاسما گالی سپتیکوم (MG)، بیماری مزمن تنفسی (CRD)، سینوزیت عفونی، مایکوپلاسموز:
مرغ، بوقلمون، کبوتر، اردک، طاووس و پرندگان فصلی.
علائم بالینی در بین گونه ها کمی متفاوت است. اگر عفونت بدون عارضه باشد، جوجه های بالغ آلوده ممکن است هیچ علامت ظاهری نشان ندهند. با این حال، ترشحات چسبنده و سروزی از سوراخ های بینی، ترشحات کف آلود در چشم ها و سینوس های متورم ممکن است رخ دهد.به ویژه در جوجه های گوشتی کیسه های هوایی ممکن است عفونی شوند. پرندگان مبتلا اغلب رشد کندتری دارند.
دو شکل از این بیماری در ترکیه وجود دارد. 1:فرم خفیف:آبریزش چشمها و سوراخهای بینی ،تورم اندام های زیر چشم.
2: فرم حاد :بوقلمون های آلوده دچار ایرساکولیت می شوند. مانند جوجه ها، اگر عفونت بدون عارضه باشد، پرندگان هیچ علامت ظاهری نشان نمی دهند. بنابراین، این وضعیت ممکن است تا زمانی که پرندگان تلف نشدند، مورد توجه قرار نگیرد.
MG در جنین مرغ می تواند باعث کوتوله شدن، ساکولیت هوا و مرگ شود. MG می تواند از طریق تخم به جوجه منتقل شود. با این حال، اکثر گله های پرورشی تجاری عاری از MG هستند. MG همچنین می تواند با استفاده از تجهیزات آلوده نیز منتقل شود.
مایکوپلاسما سینوویا (MS)، سینوویت عفونی، سینوویت، کیسه هوایی ازکار افتاده:
معمولاً جوجه ها و بوقلمون ها به این بیماری مبتلا می شوند. پرندگان مبتلا به سینوویت،دچار بی حالی و بی میلی به حرکت، مفاصل متورم، لنگش، کاهش وزن و تشکیل تاول های سینه میشوند. پرندگان آلوده به فرم تنفسی دیسترس تنفسی نشان می دهند. اسهال مایل به سبز در پرندگان در حال مرگ شایع است. از نظر بالینی، این بیماری از MG قابل تشخیص نیست.
MS از طریق تخم و ذرات معلق در هوا و تماس مستقیم با پرندگان آلوده منتقل می شود.
مایکوپلاسما ملهگریدیس (MM)، سویه N،H:
بوقلمونها را در تمام سنین تحت تاثیر قرار میدهد، اگرچه جوجهها نسبت به بالقین حساستر هستند.
اخیراً نشان داده شده است که MM کبوتر، بلدرچین و طاووس را آلوده می کند. کاهش تولید و جوجه کشی در گله های پرورشی قابل انتظار است. سبب مرگ و میر بسیار بالایی در پرندگان جوان میشود.
کاهش رشد، دیسترس تنفسی، گردن کج همراه با تغییر شکل مهره های گردن و تغییر شکل پاها در پرندگان جوان شایع است. انتقال از طریق تخم در اوایل دوره تولید مثل کم است، اما با افزایش سن گله افزایش می یابد.عفونت ها با تجهیزات آلوده، کفش ها، به گله منتقل میشوند.
آسپرژیلوزیس/ پنومونی مولدین/ پنومونی قارچی:
زمانی که منشا بیماری در دوره هچری باشد، به این بیماری برودرپنومونیا(brooder pneumonia) می نامند.در پرندگان مسن تر، این بیماری آسپرژیلوزیس نامیده می شود. همه پرندگان (طیور اهلی، کبوتر، قناری و گونه های پرندگان وحشی)، حیوانات، انسان و گیاهان نسبت به این بیماری حساس هستند. آسپرژیلوزیس به عنوان یک بیماری حاد در پرندگان جوان و یک بیماری مزمن در پرندگان بالغ رخ می دهد. مصرف خوراک کاهش می یابد. گاهی اوقات فلج یا تشنج ناشی از سم قارچی در گله مشاهده میشود. مرگ و میر در پرندگان جوان به طور متوسط 5-20 درصد است، اما ممکن است تا 50 درصد نیز برسد. پرندگان بالغ همچنین دچار ناراحتی تنفسی، کاهش مصرف خوراک و ممکن است رنگ پوست مایل به آبی و تیره (سیانوز) داشته باشند. اختلالات عصبی مانند پیچ خوردگی گردن ممکن است در چند پرنده رخ دهد. مرگ و میر در پرندگان بالغ معمولاً کمتر از 5 درصد است.امل بیماری آسپرژلوزیس یک قارچ است که به راحتی دردمای اتاق و بالاترو همچنین در زباله ها و بستر(پیت ماس، پوسته بادام زمینی، خاک اره، ذغال سنگ نارس، پوست، کاه )رشد میکند.هنگام تلاش برای شناسایی منبع آلودگی باید به خوراک و آب مشکوک بود.
برای تقویت ایمنی، افزایش مقاومت به بیماری و بهبود پاسخ به واکسیناسیون می توان از محصول کاملا طبیعی ایمونوپروپوفیت استفاده نمود. این محصول حاوی عصاره اکیناسه، شیرین بیان و پروپولیس است و منجر به تقویت ایمنی سلولی و همورال شده و با افزایش تولید آنتی بادی منجر به بهبود پاسخ به واکسیناسیون می گردد. هم چنین در صورت رخداد بیماری هم می تواند شدینگ و دفع و انتشار میکروارگانیسم ها را کم کرده و جلوی انتشار بیماری را می گیرد.
برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
برای درمان این عفونت تنفسی می توان از داروی کاملا گیاهی ایمونو اکینامول استفاده نمود. این محصول حاوی عصاره گیاهان آویشن باغی و اکیناسه (سرخارگل) می باشد. مواد موثره موجود در آویشن علاوه بر داشتن اثرات ضد باکتریایی، ضد ویروسی، ضد اختقانی و … به خروج ترشحات تنفسی و باز شدن بینی، نای و برونش ها می شود و به بهبود علائم تنفسی می کند. مواد موثره موجود در عصاره اکیناسه نیز منجر به تقویت ایمنی شده و اثرات ضد ویروسی و ضد باکتریایی نیز دارد.
برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.