ایمونوپروپوفیت؛راهکاری جهت افزایش سیستم ایمنی طیور

با توجه به افزایش روزافزون  جمعیت، نیاز به منابع غذایی مسئله‌ای مهم است. از اینرو پرورش طیور دارای جایگاه ویژه‌ای است. در پرورش طیور پیشگیری از وقوع بیماری ها از طریق اجرای صحیح برنامه‌های امنیت زیستی  و واکسیناسیون صحیح حاصل می شود.در صورت وقوع بیماری به دلایل مختلف محیطی یا میکروبی این الزام وجود داردکه طیور از نظر عملکرد سیستم ایمنی در حد مطلوبی قرار داشته باشند.

 

ازآنجایی که در پرورش طیور تجاری هدف رسیدن به بالاترین وزن و حداکثر تولیدبه ازای هر واحد مصرف خوراک می‌باشد، بین صفات تولیدی و پاسخهای سیستم ایمنی و صفات مربوط به مقاومت به بیماری ها همبستگی منفی‌ای وجود دارد. به عنوان مثال این همبستگی منفی بین تولید و ایمنی سبب می‌شود که در سویه‌های پر تولید صنعتی عملکرد و تکامل سیستم ایمنی ضعیف‌تر باشد و این گله ها در معرض ابتلا سریع  به انواع بیماری های ویروسی , باکتریایی ,قارچی و … قرار داشته باشند از سویی کشور های جهان با معضل مقاومت آنتی بیوتیکی روبرو هستندکه مشکل عمده بهداشت عمومی است . نکته حائز اهمیت دیگری که وجود دارد این است که کشور های جهان خسارات اقتصادی  زیادی را  به دلیل تلفات بالای طیور تجاری متحمل می شوند و از آنجایی که برای  بسیاری از بیماری های ویروسی جز واکسیناسیون راه حل  درمانی وجود ندارد تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از وقوع بیماری از اهمیت بسزایی برخوردار است .

از اینرو با توجه به خواص اثبات شده  عصاره های گیاهی و حداقل عوارض جانبی آن ها , شرکت ماکیان دام پارس داروی صد در صد گیاهی تقویت کننده سیستم ایمنی ایمونو پروپوفیت را با کار آزمایی موفقی که در انستیتو تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی داشته است , تولید کرده

این محصول با  کارایی عملکردی بالا در تقویت سیستم ایمنی دارای  ترکیبات موثره شامل عصاره های اکیناسه, پروپولیس و شیرین بیان است . در ادامه به بررسی ترکیبات موجود در این فرآورده و ارزیابی عملکرد آن  ها می پردازیم

 

سرخارگل

گیاه Echinacea purpurea که گل مخروطی بنفش نیز نامیده می شود، به عنوان تعدیل کننده سیستم ایمنی در نظر گرفته می شود .این گیاه  به طور سنتی در آمریکای شمالی برای پیشگیری و درمان علائم سرماخوردگی و آنفولانزا مورد استفاده قرار می گرفته است .

مطالعات زیادی بر سرخارگل برای پیشگیری و درمان عفونت های دستگاه تنفسی صورت گرفته و مشخص گردیده است که سرخارگل از عفونت آنفولانزای A و B، RSV، ویروس پاراآنفلوآنزا، و ویروس هرپس سیمپلکس در شرایط آزمایشگاهی جلوگیری می کند وباتولید سیتوکین  های ناشی از عفونت های ویروسی تداخل دارد..

در تحقیقات متعدد مشخص شده که سرخارگل توانایی مهار  RNAویروس های غشاء داررا دارد که نشان دهنده پتانسیل چند عملکردی این گیاه است .از اینرو می توان گفت که مکمل های اکیناسه علائم «سرماخوردگی و آنفولانزا» و سایر اختلالات تنفسی را با مهار رشد ویروسی و کاهش ترشح سایتوکین‌های پیش‌التهابی کاهش میدهند.از آنجایی که علائم معمول سرماخوردگی، مانند عطسه، سرفه و آبریزش بینی، نتایج تحریک سایتوکین های پیش التهابی است.کاهش انتشار سیتوکین به کاهش علائم کمک به سزایی می کند.

از سوی دیگر بررسی های متعددی وجود دارد که نشان می دهد که سرخارگل تولید کموکاین‌ها و سایتوکاین‌ها را با توجه به وضعیت ایمنی فعلی، مانند پاسخ‌دهی به محرک‌های بیرونی، حساسیت به عفونت‌های ویروسی و قرار گرفتن در معرض استرس، تنظیم می‌کند.درنتیجه مکمل سرخارگل در هنگام استرس های بدنی  باعث  افزایش تکثیر سلول های B، تعداد لکوسیت ها و افزایش سطح سرمی ایمونوگلوبولین ها می شود و پاسخ ایمنی را با کنترل فعالیت سلول‌های NK برای تعدیل سیستم ایمنی ، بهبود می بخشد.

 

شیرین بیان

شیرین بیان از قدیم الایام در درمان بیماری های مختلف از جمله برونشیت، گاستریت و زردی استفاده می شده. گلیسیریزین با پتانسیل ضد التهابی و آنتی اکسیدانی ترکیب اصلی ریشه گلیسیریزا گلابرا(شیرین بیان ) است که سرشار از فلاونوئیدها، بتا سیتوسترول، هیدروکسیل کومارین ها و اسید گلیسیرتینیک است.فلاونوئیدها دسته ای از پلی فنول ها  هستند که تعدیل کنندگی  ایمنی آن ها به اثبات رسیده است  لذا از آن ها برای تنظیم پاسخ ایمنی استفاده می شود .

فلاونوئیدها از طریق مهار کینازهای گیرنده سلولی از جمله MAPKs، پروتئین کیناز اختصاصی سرین/ترئونین (Akt) و فسفاتیدیل‌لینوزیتول-4،5-بیس فسفات 3- کیناز (PI3-K) phosphatidylinositol-4,5-bisphosphate 3-kinase که  با آبشارهای انتقال سیگنال سلولی تداخل دارد عفونت ویروسی را سرکوب می کنند. پلی فنول ها از طریق مسیرهای مختلف ایمنی را در برابر پاتوژن های خارجی تقویت می کنند. سلول‌های ایمنی مختلف، انواع مختلفی از گیرنده‌های پلی فنول را بیان می‌کنندو متعاقباً مسیرهای سیگنالینگ را برای شروع پاسخ های ایمنی فعال  می‌کنند

مطالعات حاکی از این است که  گلیسیریزین به طور قابل توجهی تولید  O-2، H2O2 و OH را به صورت وابسته به دوز کاهش میدهد,و تولید ROS توسط نوتروفیل ها، را مهار می کند  و اینگونه اثرات  ضد التهابی خود را  اعمال می کند.همچنین گلیسیریزین بیان mRNA سوپراکسید دیسموتاز (SOD1) و کاتالازر را (CAT) افزایش می دهد  و بر فعالیت مسیرهای آنتی اکسیدانی تأثیر می گذارد.در ازمایشات مختلف و مطالعات متعدد اثبات گشته که میزان سطح سرمی ایمونوگلوبولین A، ایمونوگلوبولین M و ایمونوگلوبولین G  تعداد CD3 مثبت و پتانسیل تکثیر لنفوسیت‌های T و Bبه طور قابل توجهی با افزایش سطح مکمل های شیرین بیان افزایش می یابد.در حالیکه سطوح سرمی فاکتور نکروز تومورα ، اینترلوکین-β ، اینترلوکین-6 (IL-6) فعالیت دیامین اکسیداز (DAO) ونشانگرهای التهابی مانند گیرنده های Toll مانند (TLR-4) کاهش می یابد.

قابل بذکر است که مکمل های شیرین بیان در کنار خواص ضد التهاب ، آنتی اکسیدان  ،ضد ویروسی و تنظیم کننده فعالیت سیستم ایمنی, تعدیل کننده باکتری های روده در جوجه های گوشتی هستند و  به طور قابل‌توجهی ارتفاع پرز روده(VH), نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت VH/CDروده و بیان mRNA ژن اکلودین، کلودین-1 ,موسین-2 (MUC2) را در روده  افزایش می دهد11-13-15 و اینگونه با افزایش سلامت روده, عملکرد رشد جوجه های گوشتی بهبود می یابد.

بره موم

بره موم به طور کلی به عنوان چسب زنبور عسل شناخته می شود. بره موم را می توان به عنوان یک داروی طبیعی ضد التهابی قوی در نظر گرفت که بر انواع مختلف پاسخ های ایمنی از طریق تنظیم ایمنی تأثیر می گذارد(17)فن اتیل استر کافئیک اسید (CAPE)به عنوان یک جزء فعال بره موم زنبور عسل، با فعالیت های ضد التهابی، ضد ویروسی و ضد سرطانی شناسایی شده است

از آنجایی که اکسید نیتریک (NO) سنتز شده توسط نیتریک اکسید سنتاز (iNOS) در تخریب بافت التهابی و خودایمنی نقش دارد، تعدیل سنتز یا عمل NO یک رویکرد جدید برای درمان بیماری‌های التهابی و خودایمنی است.نتایج نشان می‌دهد که CAPE با مهار بیان ژن iNOS در سطح رونویسی از طریق سرکوب فعال‌سازی NF-kB، و با مهار مستقیم فعالیت کاتالیزوری iNOS، اثر ضد التهابی خود را اعمال می  کند. از سوی دیگر اسید کافئیک آنتی اکسیدانی کار آمد است  که سطح فعالیت پروتئین Rac1 GTPase را کاهش می دهد و به دنبال آن فعالیت NADPH اکسیداز کاهش می یابد . مطالعات نشان می دهد که بره موم از طریق کاهش تولید گونه های فعال اکسیژن ROS و NO همراه با کاهش  بیان COX-2، IL-1β، IL-6(20)سطوح نشانگرهای التهابی (فاکتور نکروز تومور( TNFα)  وعامل  آپوپتوز (Foxo3)  پاسخ التهابی را کاهش می دهد در نتیجه  وضعیت آنتی اکسیدانی مکمل های برم  بهبود چشگیری می  یابد.

از سوی دیگر مطالعات در حوزه طیور نشان میدهد که جیره بر پایه بره موم تیتر آنتی بادی  علیه نیو کاسل را  به طور معنا داری افزایش  می دهد و ایمنی سلولی و خونی با تکثیر T- B-lymphocyte افزایش چشمگیری داشته . قابل ذکر است  که در ازمایشات متعدد تایید شده که بره موم باعث کاهش التهاب ریوی, تولید موکوس, ائوزینوفیل و IL-5 در برونکوآلوئولار شده و همچنین تعداد سلول‌های T تنظیم‌کننده  CD4+Foxp3+  و   MDSCرا  در ریه افزایش داده است.

با بررسی ترکیبات موجود در ایمونوپروپوفیت و کار آزمایی بالینی که برای مطالعه اثر ایمونوپروپوفیت  بر پاسخ ایمنی حاصل از برنامه واکسیناسیون رایج نیوکاسل با روش چالش و مطالعه شدینگ ویروس انجام شد , این نتیجه حاصل می شود که این فرآورده کارایی عملکردی بالایی در افزایش ایمنی سلولی – همورال و عدم شدینگ ویروس دارد . این دارو به منظور درمان ,پیشگیری بیماری های ویروسی  و تقویت سیستم ایمنی در گله های  طیور صورت 250 میلی لیتر در 1000لیتر آب آشامیدنی توصیه میگردد .

منبع:ایمونوپروپوفیت و سیستم ایمنی