مایکوتوکسین ها در طیور،پیشگیری و درمان

مایکوتوکسین ها،متابولیت های ثانویه قارچ ها هستند که یک نگرانی جهانی محسوب میشوند.در شرایط هوازی، رشد قارچ در مواد خام خوراکی مختلف اجتناب ناپذیر است. حدود 200 گونه قارچ وجود دارد که مایکوتوکسین تولید می کنند. اکثر قارچ هایی که مایکوتوکسین را تشکیل می دهند به سه جنس آسپرژیلوس، پنی سیلیوم و فوزاریوم تعلق دارند. اگرچه بیش از 500 مایکوتوکسین تولید شده توسط این قارچ ها شناخته شده است، تنها برخی از این مایکوتوکسین ها دارای ویژگی های بیماری زا هستند. مسمومیت در انسان و حیوانات ناشی از غذاها و غذاهای آلوده به مایکوتوکسین ها ممکن است از واکنش خفیف تا مرگ متغیر باشد.

رشد قارچ و تولید مایکوتوکسین در زمین زراعی، هنگام حمل و نقل یا ذخیره سازی آغاز می شود و تحت تأثیر شرایط محیطی از جمله فصول، محل کشت غلات، خشکسالی و زمان برداشت قرار می گیرد. تجزیه و تحلیل های طولانی مدت نشان می دهد که خوراک و مواد غذایی ممکن است با مایکوتوکسین ها آلوده شوند که اغلب شامل بیش از یک مایکوتوکسین هستند.

اگرچه به طور کلی فقط یک مایکوتوکسین در مواد خوراک خام تولید می شود، انواع مختلفی از مایکوتوکسین ها ممکن است در خوراک های مخلوط یافت شوند. چنین نمونه هایی از آلودگی همزمان در خوراک طیور به شرح زیر است:

1. حضور آفلاتوکسین با اکراتوکسین ها
2. توکسین T-2 یا دی استوکسی سیرپنول
3. اکراتوکسین با توکسین T-2 یا سیترینین 
4. وومیتوکسین با اسید فوماریک در خوراک طیور

بر اساس گزارش سازمان غذا و کشاورزی، 25 درصد از محصولات در حال رشد جهان هر ساله تحت تأثیر مایکوتوکسین ها قرار می گیرند و سالانه حدود 1 میلیارد تن مواد غذایی و محصولات غذایی تلف می شوند. به طور کلی، کاهش تولید یا کاهش ارزش محصول به دلیل بیماری های ناشی سموم قارچی وجود دارد. جدای از اینها، هزینه های اضافی شامل مدیریت مایکوتوکسین مانند پیشگیری، کنترل، نمونه برداری، کاهش، از دست دادن نیروی کار و هزینه های تحقیقاتی است. بنابراین مشکلات اقتصادی مربوط به مایکوتوکسین ها همه اقشار جامعه را درگیر می کند. اثرات نامطلوب برسلامتی، کاهش میزان تولید به دلیل فساد خوراک و در مجموع اثرات اقتصادی است که در تجارت بین‌المللی مواد غذایی و محصولات غذایی منعکس می‌شود. بنابراین، کنترل رشد قارچ و تولید مایکوتوکسین برای تولیدکنندگان خوراک و دام بسیار مهم است.

مایکوتوکسین ها در مجرای گوارشی، کبد یا کلیه طیور مطابق با خواص شیمیایی خود متابولیزه می شوند. انتقال آنها به گوشت مرغ و تخم مرغ منجر به اثرات نامطلوب سلامتی در انسان می شود که منجر به نگرانی های عمده در سلامت عمومی می شود. آلودگی خوراک ها به قارچ ها هم به خواص ارگانولپتیک آنها آسیب می رساند و هم با کاهش ارزش غذایی آنها خطر مسمومیت را افزایش می دهد.

سمیت مایکوتوکسین ها به میزان جذب، تعداد متابولیت های تشکیل شده، دوره قرار گرفتن در معرض و حساسیت حیوان بستگی دارد.

برخی از مایکوتوکسین ها مانند آفلاتوکسین ها (AF)، اکراتوکسین A (OTA)، فومونیزین ها (FUM)، دئوکسی نیوالنول (DON) و سم T-2 به طور قابل توجهی بر سلامت و بهره وری گونه های طیور تأثیر می گذارند. هدف از این بررسی، بحث در مورد مایکوتوکسین های مهم برای طیور و اثرات آنها، همراه با پیشرفت های اخیر در استراتژی های پیشگیری است.

 

پیشگیری و کنترل

پیشگیری از تولید قارچ در خوراک‌ها را می‌توان با تازه نگه‌داشتن خوراک‌ها، پایین نگه‌داشتن رطوبت و تمیز نگه‌داشتن تجهیزات و همچنین افزودن ترکیبات ضد قارچ به دست آورد. رطوبت بیش از 11 درصد باعث افزایش تولید قارچ در غلات و خوراک می شود. شرایط ذخیره‌سازی که رطوبت نسبی بالایی را فراهم می‌کند نیز به‌طور قابل‌توجهی بر میزان رطوبت خوراک تأثیر می‌گذارد. تهویه خوب انبار رطوبت را از مواد اولیه خوراک و انبار خارج می کند. غلات آسیب دیده فیزیکی در مقایسه با غلات سالم بیشتر مستعد تولید قارچ هستند. تغییر مواد خام در مکان های نگهداری در فواصل زمانی کوتاه، تشکیل مایکوتوکسین را کاهش می دهد.

برای درمان این بیماری می توان از محصول کاملا گیاهی کوکسی فیت ال (محلول خوراکی) استفاده نمود. این محصول علاوه بر اینکه سبب برطرف نمودن اسهال می شود، قابلیت از بین بردن باکتری های کلستریدوم پرفرنژنس را هم دارد و به بهبود سریع تر کمک می کند.

برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.

با این حال، نظارت و شیوه‌های خوب کشاورزی، ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل همراه با روش تحلیل خطر موثر و نقطه کنترل بحرانی (HACCP) به طور کامل از حضور مایکوتوکسین در زنجیره غذایی یا خوراک جلوگیری نمی‌کند. با توجه به تنوع ساختارهای مایکوتوکسین، می توان استنباط کرد که هیچ روش واحدی وجود ندارد که بتوان از آن برای غیرفعال کردن مایکوتوکسین ها در خوراک استفاده کرد. بنابراین، استراتژی های مختلفی باید ترکیب شوند تا به طور خاص مایکوتوکسین های فردی را بدون تأثیر بر کیفیت خوراک مورد هدف قرار دهند. راهبردهای ضدعفونی برای کاهش مایکوتوکسین ها در مواد غذایی و خوراک از نظر فناوری متنوع و مبتنی بر رویکردهای شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی است. استراتژی های اصلاح شیمیایی شامل تبدیل مایکوتوکسین ها از طریق واکنش های شیمیایی است. آمونیاکاسیون، هیدرولیز قلیایی، پراکسیداسیون، ازن زنی و استفاده از بی سولفیت ها بر روی یک یا چند مایکوتوکسین موثر گزارش شده است، اما بینش دقیق در مورد سمیت محصولات نهایی نهایی یا تأثیر آن بر طعم و کیفیت مواد مغذی مورد تردید است. رویکرد بیولوژیکی در استراتژی های درمانی شامل مواد مختلفی (جلبک ها، ترکیبات گیاهی و غیره) است که از اندام های حیاتی مانند کبد محافظت می کند و سیستم ایمنی حیوانات را تقویت می کند. سم‌زدایی آنزیمی یا میکروبی که به آن «تبدیل زیستی» یا «بیودوتکسیفیکاسیون» نیز گفته می‌شود، از میکروارگانیسم‌ها یا آنزیم‌های خالص شده آن‌ها برای کاتابولیز کردن کل مایکوتوکسین یا تبدیل یا شکافتن آن به ترکیبات کمتر یا غیرسمی استفاده می‌کند. یکی دیگر از راهبردهای حذف فیزیکی استفاده از بایندرهای مایکوتوکسین معدنی یا آلی است. و ترکیبات بیولوژیکی مختلف از جمله کلروفیلین‌ها، محصولات مخمر، باکتری‌های اسید لاکتیک، عصاره‌های گیاهی و جلبک‌ها هستند. برخی از آنها حاوی مواد معدنی اسمکتیت یا زئولیت هستند که با سورفکتانت‌های طبیعی یا مصنوعی اصلاح شده‌اند که منجر به ارگانوکرس‌های آبگریز یا ارگانوزئولیت‌ها می‌شود. شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد رس اسمکتیت موثرترین جاذب AF هستند. اگرچه این بایندرهای جاذب دارای برخی ویژگی‌های امیدوارکننده هستند، اما برخی ممکن است به دلیل اتصال ویتامین‌ها و مواد معدنی یا کاهش اثربخشی فارماکوکینتیک آنتی‌بیوتیک‌ها، اثرات سوء تغذیه‌ای داشته باشند. همچنین، آلودگی احتمالی دیوکسین ممکن است خطری را برای استفاده از خاک رس طبیعی در صورت آتش سوزی جنگل و زباله در نزدیکی منابع ایجاد کند. علاوه بر این، کارایی جذب بایندرها فقط به چند مایکوتوکسین مانند AF، آلکالوئیدهای ارگوت و برخی دیگر از سموم قارچی محدود می شود، در حالی که نشان داده شده است که بایندرها برای تریکوتسن ها بی اثر هستند. بنابراین، رویکردهای جایگزین برای سم‌زدایی مؤثر مایکوتوکسین‌ها مورد نیاز است. استفاده از میکروارگانیسم‌ها و محصولات خاص آنها مانند آنزیم‌ها برای سم‌زدایی مایکوتوکسین‌های خاص نه تنها برای مایکوتوکسین‌های غیرقابل جذب، بلکه برای سایر سمومی که میکروب‌های مربوطه را می‌توان از طبیعت جدا کرد، کار می‌کند. این رویکرد برای مدت طولانی شناخته شده است، حتی بیشتر از مفهوم بایندر. توانایی باکتری‌ها، مخمرها، قارچ‌ها و آنزیم‌های مختلف در سم‌زدایی مایکوتوکسین‌ها از طریق تبدیل، برش و کاتابولیزاسیون اخیراً بررسی شده است. چنین میکروارگانیسم‌ها یا آنزیم‌هایی قبل از اینکه بتوانند برای سم‌زدایی گوارشی مایکوتوکسین در حیوانات مورد استفاده قرار گیرند، باید نیازهای مختلفی را برآورده کنند، مانند:سرعت عمل بالایی داشته باشند و تاثیر منفی بر خوراک و دستگاه گوارش نداشته باشند.

با این حال در صورت رخداد بیماری، به منظور درمان، می توان از سین بیوتیک MLC استفاده نمود. این محصول حاوی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازئی و پری بیوتیک اختصاصی دکستران الیگوساکارید می باشد و علاوه بر اینکه از تکثیر این باکتری های بیماری زا جلوگیری می کند، موجب بازگرداندن تعادل فلور میکروبی و بهبود بیماری می شود. به علاوه عملکرد ایمنی و گوارشی را هم تقویت می کند. بنابراین از MLC به منظور پیشگیری هم می توان استفاده نمود.

برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.

 

نتیجه گیری

درک وقوع و شیوع مایکوتوکسین ها و اثرات منفی فردی و افزایشی آنها بر طیور امری ضروری شده است. بینش های جدیدی در مورد مسیرهای سم زدایی میکروبی واقعی در این زمینه مورد نیاز است، که می تواند بر اساس متابولیسم های تجزیه زیستی غیر مایکوتوکسین های موجود در جوامع مختلف میکروبی باشد. به طور کلی، مایکوتوکسین‌ها هنوز خطر بزرگی را برای بخش طیور تحمیل می‌کنند و روش‌های جایگزین برای پیشگیری هنوز توسط تحقیقات در سراسر جهان در حال جستجو هستند.