کبد عضو مهمی است که با هضم غذا، ذخیره و فیلتر کردن خون و بسیاری از عملکردهای متابولیک دیگر درگیر است. از آنجا که عملکردهای بسیار زیادی دارد، کبد سالم برای سلامت همه گونه های پرندگان بسیار مهم است. بیماری کبد می تواند در هر گونه پرندگانی رخ دهد، اما بیشتر در عروس هلندی، طوطی آمازون و مرغ مینا شایع است.
علت اختلالات کبدی در پرندگان چیست؟
اختلالات کبدی می تواند ناشی از عفونت های باکتریایی، قارچی، ویروسی، تک یاخته ای و انگلی باشد. سایر علل بیماری کبدی عبارتند از تومورها، اختلالات متابولیک، اختلالات گردش خون، کمبود یا مشکلات تغذیه و انواع مسمومیت ها مانند مسمومیت فلزات سنگین، مایکوتوکسین ها (سموم ناشی از کپک)، سموم گیاهی و مواد شیمیایی سمی.
“رژیم های غذایی که عمدتاً از دانه ها و بادام زمینی تشکیل شده است معمولاً با بیماری کبد چرب در پرندگان خانگی مرتبط است.”
رژیم های غذایی که عمدتاً از دانه ها و بادام زمینی تشکیل شده است معمولاً با بیماری کبد چرب در پرندگان خانگی مرتبط است. این امر می تواند منجر به سیروز یا فیبروز کبد شود.
علائم بالینی اختلالات کبدی در پرندگان چیست؟
اگر پرنده شما از اختلال کبدی رنج می برد، ممکن است علائم مبهمی مانند پرزی شدن پر، بی حالی، افسردگی ویا بی اشتهایی (کاهش مصرف غذا) را مشاهده کنید. پرندگان مبتلا به بیماری پیشرفته کبدی اغلب مدفوع مرطوب،مدفوع اوراتی به رنگ زرد یا سبز (در حالت طبیعی سفید هستند)، تشنگی ، نارسایی،مشکل در تنفس و یا شکم متورم و پف کرده از خود نشان می دهند.
از آنجایی که علائم بالینی غیراختصاصی بوده و توصیف کننده بسیاری از بیماریهای مختلف است، آزمایشهای تشخیصی بسیار توصیه میشود. در هر صورت، اگر پرنده شما نشانه ای از بیماری را نشان داد، در اسرع وقت به دامپزشکی مراجعه کنید، زیرا بسیاری از علائم تا زمانی که مشکل پیشرفته نشود ظاهر نمی شود.
اختلالات کبدی در پرندگان چگونه تشخیص داده می شود؟
دامپزشکی که با پرندگان آشنا است با یک شرح حال کامل شروع می کند، وزن فعلی بدن را بدست می آورد و یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد. چندین آزمایش می تواند به دامپزشک شما کمک کند تا ماهیت وضعیت پرنده شما را تعیین کند.
- شمارش کامل خون (CBC) ممکن است عفونت، کم آبی، کم خونی و وجود سموم را نشان دهد.
- آزمایش شیمی خون ممکن است برای اندازه گیری آنزیم های کبدی پرنده برای تعیین وجود بیماری کبدی استفاده شود.
- سطح اسید صفراوی ممکن است برای ارزیابی عملکرد کبد بررسی شود.
- برای شناسایی بیماری های عفونی خاص ممکن است از تست های سرولوژی و مولکولی خاص استفاده شود.
- رادیوگرافی (اشعه ایکس) ممکن است برای ارزیابی اندازه، تراکم و موقعیت کبد استفاده شود.
- اگرچه سونوگرافی در پرندگان محدود است، اما می توان از آن برای ارزیابی برخی از اندام های شکمی از جمله کبد استفاده کرد.
- با لاپاراسکوپی ،کبد ممکن است مستقیماً مورد بررسی قرار گیرد.
- نمونه برداری از کبد یا بیوپسی کبد (liver biopsy) که توسط پاتولوژیست ارزیابی می شود ممکن است برای تعیین وضعیت کبد در سطح سلولی برای تشخیص وضعیت کلیه و احتمالاً علت بیماری مورد نیاز باشد.
متأسفانه برخی از بیماری ها در پرندگان به موقع توسط صاحب پرنده تشخیص داده نمی شود و منجر به مرگ می شود. در این مورد، با انجام کالبد شکافی تشخیص داده می شود.
چگونه اختلالات کبدی در طیور را درمان کنیم؟
از درمان های متفاوتی برای اختلالات کبدی میتوان استفاده نمود. ممکن است اصلاحات تغذیه ای، مکمل های غذایی به همراه داروهای آنتی بیوتیک، ضد ویروسی یا ضد انگلی در صورت نیاز انجام شود. گاهی اوقات، این بیماری قابل درمان نیست، فقط می توان کیفیت زندگی پرنده را بهبود بخشید. استفاده از محصولات هومیوپاتی یا گیاهی ممکن است برای حمایت از کبد پرنده مفید باشد، اما فقط باید تحت راهنمایی یک دامپزشک استفاده شود.جهت پیشگیری و درمان اختلالات کبدی میتوان از محصول کاملا طبیعی هپامارین استفاده کرد.هپامارین با داشتن ماده موثره ی گیاه خار مریم(سیلیمارین) میتواند سبب جلوگیری و درمان اختلالات کبد و صفرا شود و همچنین با سم زدایی کبد سبب بهبود فعالیت آن شود.
جهت اطلاعات بیشتر در مورد هپامارین اینجا کلیک کنید