جرب قرمز طیور (PRM، Dermanyssus gallinae) و کنه مرغ شمالی (NFM، Ornithonyssus sylvarium) نگرانی اصلی برای سلامت و رفاه مرغ‌های تخم‌گذار در بسیاری از مناطق جهان هستند و تأثیر اقتصادی زیادی برای تولیدکنندگان تخمگذاری دارند.
هر دو انگل های کوچکی هستند،در حالی که NFM تمام چرخه خود را در پرندگان کامل می کند،اما PRM فقط در زمان تغذیه از خون، در زمان تاریکی، روی میزبان یافت می شود و بیشتر چرخه زندگی خود را در شکاف ها و شیارها می گذراند، در واقع این محل ها،جایی است که ماده ها تخمگذاری انجام میدهند. چرخه زندگی بسیار کوتاهی دارند: در شرایط مساعد، چرخه زندگی PRM می تواند در عرض هفت روز تکمیل شود.
چرخه زندگی
چرخه زندگی جرب قرمز طیور به صورت تخم شروع می شود که طی 2 تا 3 روز از تخم خارج می شود. در این مرحله لارو نامیده می شود و در کوچکترین اندازه است. در 1 تا 2 روز، لارو پوست اندازی می کند و پروتونیمف نامیده می شود. در 1 تا 2 روز دیگر، پروتونیمف پوست اندازی می شود و به آن دو نامف می گویند. پس از 2 تا 3 روز، دئونیمف برای آخرین بار پوست اندازی می کند و سپس یک کنه قرمز طیور بالغ است. پروتونمف، اسم دوم و بالغ غذای خونی را از جوجه میزبان می گیرند. در عرض 12 تا 24 ساعت پس از بالغ شدن، کنه قرمز ماکیان ماده می تواند تخم هایی تولید کند که در چنگال های 4 تا 8 تخمی گذاشته می شوند. به طور کلی، کنه قرمز ماده در طول زندگی خود حدود 30 تخم می گذارد و می تواند تخم گذاری کند برای حدود 8 هفته فعالیت باروری دارد. در شرایط بهینه، فاصله زمانی بین تخمگذاری، چندین بار پوست اندازی و تبدیل شدن به یک فرد بالغ تولید کننده تخم می تواند به اندازه یک هفته باشد. کنه های قرمز طیور بازماندگان خوبی هستند و می توانند تا 9 ماه بدون تغذیه در محیط زندگی کنند.
انتقال
انتقال از طریق تماس با پرندگان آلوده، اشیاء بی جان (جعبه، سینی تخم مرغ) یا پرسنل است.
PRM مقاومت بالاتری نسبت به NFM در برابر گرسنگی نشان می‌دهد و می‌تواند بیش از 8 ماه بدون تغذیه خون زنده بماند: این امر حذف کامل کنه‌ها را در هنگام تمیز کردن و ضدعفونی بعید می‌سازد، سپس آلودگی در گله‌های بعدی رایج است.
علائم بالینی
وجود کنه ها نه تنها در سلامت طیور، بلکه در عملکرد اقتصادی گله ها به دلیل تلفات تولید و هزینه های درمان، پیامدهای منفی تاثیر دارد.به عبارت دیگر این کنه ها سبب:
- استرس زیاد در پرندگان، که منجر به تغییر رفتار در آن ها می شود: عصبی بودن، نوک زدن به پرها و کانیبالیسم
- ضعف، کاهش وزن، افزایش حساسیت به عوامل بیماری زا، کم خونی و مرگ و میر قابل توجه در موارد شدید
- سفید شدن ریش و تاج و رنگ پریدگی لاشه
- کاهش تولید تخم مرغ، کاهش وزن تخم مرغ و افزایش FCR
- تاثیر بر کیفیت تخم مرغ،پوسته تخم مرغ ضعیف تر، تخم مرغ های خونی و حتی کاهش رنگ پوسته در تخم مرغ های قهوه ای
- کنه های قرمز ناقل پاتوژن های طیور مانند ویروس نیوکاسل، ویروس آبله پرندگان، گونه های سالمونلا و غیره هستند.
کنترل و درمان
کنترل کنه باید گسترده باشد و ریشه‌کنی کامل آن بسیار دشوار است. وقتی سالن خالی است پس از پایان دوره پرورش، ابتدا باید داخل و خارج سالن به طور کامل تمیز شوند و تمامی شکاف ها مسدود شود. در نهایت باید از سموم استفاده کرد اما با توجه به خطر سموم برای طیور و خطرات مرتبط با باقی مانده در محصولات حیوانی و ایجاد مقاومت در کنه ها با مخمدودیت مواجه هستیم.
روش‌های دیگر مانند گرم کردن سالن در دمای بالای 45 درجه سانتیگراد مؤثر بوده است، اما هزینه بر است و معمولاً برای تجهیزات مزرعه مضر است. استفاده از روغن‌های معدنی یا بیودیزل نیز یک گزینه است که اثر خفه‌کننده‌ای روی کنه‌ها دارد.
در نهایت باید تمامی موارد بهداشتی رعایت شود. نظارت بر وجود کنه‌ها به‌صورت هفتگی بسیار مهم است.
عصاره های گیاهی: بیشتر اسانس ها هستند، برخی از آنها سمی بودن برای کنه های قرمز ثابت شده است.
پودر مخلوط در خوراک مایتوفید پلاس، محصول ماکیان دام پارس، از ترکیبات موثره موجود در گیاهان اکالیپتوس، بابونه، سیر و آویشن تشکیل شده است و می تواند جایگزینی مناسب برای کنه کش های شیمیایی در کنترل و از بین بردن جرب های قرمز طیور باشد.
ترکیبات موثره به کار رفته در محصول ضد جرب قرمز مایتوفید پلاس، علاوه بر اینکه منجر به دور شدن جرب ها از بدن پرنده شده، تمایل آنها به خون خواری از پرنده را از بین می برد و از این طریق امکان انتقال عفونت ها از جرب به مرغ های تخم گذار کاهش می یابد، بلکه با خواص ضد میکروبی خود و تنظیم و تقویت ایمنی، طیور را به بیماری هایی که ممکن است جرب قرمز ناقل آنها باشد نیز مقاوم می کند و در مجموع از خسارت های اقتصادی ناشی از خود جرب و یا بیماری هایی که توسط جرب در گله شایع می شوند، جلوگیری می کند.
جهت اطلاعات بیشتر در مورد مایتوفید پلاس اینجا کلیک کنید
