انواع اختلالات گوارشی در طیور زینتی

پرندگان دارای اختلالات گوارشی مختلفی از جمله عفونت و انگل هستند که می تواند مشکلاتی را برایشان ایجاد کند.در این مقاله برخی از اختلالات رایج تر را به تفصیل مورد بحث قرار می دهیم.

(Macrorhabdosis)

مخمر سنگدان پرندگان (Macrorhabdus ornithogaster) اغلب دستگاه گوارش پرندگان را درگیر می کند. بیشتر در پرندگان زینتی مانند طوطی، مرغ عشق و فنچ دیده می شود. همچنین هر پرنده ای که سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد ممکن است آلوده شود. شایع ترین علامت عفونت کاهش وزن مزمن، نارسایی کلیوی، بی حالی و اسهال است. مدفوع ممکن است حاوی دانه های هضم نشده باشد. درصد تلفات بین 10 تا 80 درصد بسته به گونه و سویه مخمر متغیر است. در پرندگانی که بهبود می یابند، انتشار عامل بیماری از طریق مدفوع محتمل است.

تشخیص این بیماری با بررسی مدفوع تازه زیر میکروسکوپ انجام می شود. شناسایی مثبت ارگانیسم ها به تشخیص کمک می کند، اما ارگانیسم ها ممکن است به تعداد کم یا متناوب دفع شوند، بنابراین ارزیابی مکرر ممکن است مورد نیاز باشد. اهداف درمانی باید  در جهت کاهش تعداد ارگانیسم ها و بهبود سلامت عمومی و وضعیت ایمنی پرنده باشد. دامپزشک شما ممکن است داروهای مختلفی را برای رسیدن به این هدف تجویز کند.

کاندیدیازیس (برفک دهان)

کاندیدیازیس شایع است و در اثر عفونت با مخمر کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود. این همان ارگانیسمی است که باعث ایجاد “برفک” در دهان نوزادان انسان می شود. این مخمر در محیط رایج است و ممکن است به تعداد کمی در دستگاه گوارش پرنده وجود داشته باشد. با این حال ممکن است تحت شرایط خاصی باعث بیماری شود. پرندگان بسیار جوان ، به ویژه آنهایی که آنتی بیوتیک مصرف می کنند، به دلیل سیستم ایمنی نابالغشان ممکن است دچار کاندیدیاز شوند.پرندگان بالغی که آنتی بیوتیک های طولانی مدت مصرف می کنند یا از سوءتغذیه یا سایر بیماری ها رنج می برند نیز ممکن است دچار کاندیدیاز شوند. آنتی بیوتیک ها می توانند با از بین بردن باکتری های مفیدی که به طور معمول در دستگاه گوارش زندگی می کنند، هضم غذا را مختل کنند و به ارگانیسم های دیگر مانند مخمر کاندیدا اجازه رشد بیش از حد را بدهند.

کاندیدیازیس اغلب بر پیش معده طیور تأثیر می گذارد، اگرچه ممکن است سنگدان و روده نیز تحت تأثیر قرار گیرند. همچنین می تواند پوست، دستگاه تنفسی و به ندرت سیستم عصبی مرکزی و سایر اندام ها را تحت تاثیر قرار دهد. شدت عفونت اغلب به سن پرنده و وضعیت سیستم ایمنی آن بستگی دارد. یک پرنده بسیار جوان یا بسیار بیمار ممکن است دچار عفونتی شود که به خون، مغز استخوان و سایر اندام ها سرایت می کند.

برگشت غذا، کمبود اشتها و علائم کلی بیماری ممکن است به دلیل تاخیر در تخلیه محتویات پیش معده ناشی از کاندیدیازیس باشد. در برخی از پرندگان پیش معده متورم و پر از مخاط میشود. پرندگان بالغ می توانند دارای کاندیدیازیس با درجه پایین با علائم کمی از بیماری باشند. در صورت وجود کاندیدا در خوراک ممکن است لکه های سفید در دهان وجود داشته باشد. دامپزشک می تواند تعیین کند که آیا این لکه های سفید ناشی از کاندیدیازیس است یا بیماری دیگر. بررسی میکروسکوپی مدفوع، محتویات پیش معده یا مواد برگشت داده شده به دهان و حلق ممکن است  حضور مخمر را نشان دهد.

رعایت بهداشت، از جمله تمیز کردن و ضدعفونی مناسب قفس، لانه و آبخوری و دانخوری، برای به حداقل رساندن میزان کاندیدا در محیط حیاتی است. در جوجه های تازه متولد شده مبتلا به کاندیدیاز، خوراک کمتری باید در اختیارشان قرار داده شود تا زمانی که پیش معده دوباره شروع به عملکرد طبیعی خود کند. دامپزشک شما ممکن است داروهایی را برای کمک به پاکسازی موثر عفونت تجویز کند.

سین بیوتیک MLC  حاوی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازئی و پری بیوتیک اختصاصی دکستران الیگوساکارید می باشد و علاوه بر اینکه از تکثیر باکتری های بیماری زا جلوگیری می کند، موجب بازگرداندن تعادل فلور میکروبی و بهبود بیماری می شود. به علاوه عملکرد ایمنی و گوارشی را هم تقویت می کند. بنابراین از MLC به منظور پیشگیری هم می توان استفاده نمود.

برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید

 

بورناویروس پرندگان/بیماری اتساع پیش بطنی

بیماری اتساع پیش بطنی که به عنوان بیماری طوطی ماکائو نیز شناخته می شود، نه تنها  طوطی ماکائو، بلکه بسیاری از گونه های دیگر از پرندگان خانگی را تحت تاثیر قرار می دهد. طوطی کاکادوها، طوطی‌های اکلکتوس و بسیاری از گونه‌های آفریقایی و آسیایی آلوده شده‌اند. این بیماری توسط بورناویروس پرندگان ایجاد می شود.

بیماری اتساع پیش بطنی بر اعصاب دستگاه گوارش تأثیر می گذارد و منجر به کشیدگی معده و عدم انقباضات طبیعی ماهیچه ای می شود. علائم آن عبارتند از کاهش وزن مزمن (اغلب به دنبال افزایش اولیه اشتها)، غذای هضم نشده (به راحتی زمانی که دانه های کامل در مدفوع یافت می شود تشخیص داده می شود) و بازگشت مجدد مواد خوراکی. علائم سیستم عصبی (تشنج، لرزش، ضعف، ناهماهنگی و کوری) ممکن است با یا بدون علائم گوارشی به طور همزمان رخ دهند. شیوع بیماری غیر معمول است، اما عفونت می تواند کشنده باشد.

به نظر می رسد انتقال بیماری اتساع پیش بطنی از طریق قرار گرفتن در معرض مدفوع پرندگان آلوده انجام شود، اما ممکن است راه های دیگری نیز وجود داشته باشد. جداسازی پرندگان مبتلا تنها راه پیشگیری از انتقال بیماری به سایر پرندگان است. ضدعفونی و تهویه بهتر توصیه می شود و ممکن است به کاهش انتقال کمک کند. درمان شامل تهیه غذاهای سبک با هضم راحت تر و استفاده از داروهای ضد التهابی است. این ویروس ماندگاری و مقاومت پایینی دارد، بنابراین بهداشت خوب و نور ماوراء بنفش می تواند به محدود کردن گسترش بیماری کمک کند.

بیماری پاچکو/پاپیلوماتوز (ویروس هرپس پسیتاسین)

ویروس هرپس پسیتاسین عامل بیماری پاچکو و پاپیلوماتوز در طوطی است. بیماری پاچکو باعث التهاب کبد می‌شود و اغلب در گونه‌های (طوطی‌های آمازون، ماکائو، کانور و طوطی‌های سر شاهین) دیده می‌شود. پاپیلوماتوز در طوطی هایی رخ می دهد که از بیماری پاچکو جان سالم به در برده اند. این بیماری با استرس همراه است و اغلب در هنگام ورود پرندگان جدید، جابجایی، یا در پرندگانی که بیماری زمینه‌ای دارند یا اخیراً تولید مثل کرده‌اند، رخ می‌دهد. این بیماری یک مشکل همگانی است، به ویژه در پرندگان مولد.

این بیماری از طریق تماس مستقیم، از طریق هوا یا آلودگی مدفوعی ،غذا یا آب منتقل می شود. علائم شامل اسهال، مدفوع سبز، بی حالی، نارسایی، ضعف و افسردگی است. توده‌های صورتی رنگ یا ضخیم شدن بافت به نام پاپیلوما ممکن است در هر جایی از حفره دهان، از طریق دستگاه گوارش تا کلوآک پرنده رخ دهد. شایع ترین، یا حداقل محل هایی که به راحتی تشخیص داده می شوند، دهان و کلواک هستند.

علائم نشان داده شده بستگی به محل ایجاد پاپیلوم ها دارد. رشد در دهان ممکن است باعث خس خس سینه، مشکل در بلع و تنفس با دهان باز شود. پاپیلوم های پایین تر دستگاه گوارش ممکن است باعث استفراغ، از دست دادن اشتها شود. پاپیلوم های کلواکال ممکن است شبیه به بیرون زدگی کلواک باشند و اشتباه گرفته شوند. هنگامی که پرنده تحت فشار قرار می گیرد یا در حین دفع ممکن است پاپیلوم ها از مقعد بیرون زده دیده شوند. زور زدن برای تولید مدفوع، خون در مدفوع، خروج گاز و بوی غیر طبیعی مدفوع ممکن است رخ دهد.

برداشتن پاپیلوم‌ها با جراحی ممکن است توسط دامپزشک پرندگان انجام شود، اما این توده‌ها اغلب عود می‌کنند. بهترین راه درمان حمایتی است. هیچ درمان دائمی وجود ندارد، اما کنترل برای چندین سال امکان پذیر است. یک واکسن نیز برای این بیماری در دسترس است.

با توجه به اهمیت سیستم ایمنی در این بیماری ها استفاده از مواد مغذی که محرک سیستم ایمنی هستند میتوانند بسیار کمک کننده باشند. برای رسیدن به اهداف فوق میتوان از داروی کاملا طبیعی تقویت کننده ایمنی ایمونوپروپوفیت استفاده کرد. این محصول حاوی عصاره پروپولیس، شیرین بیان و سرخارگل (اکیناسه) می باشد و ایمنی سلولی و همورال و قدرت فاگوسیتوز را تقویت می کند. ایمونوپروپوفیت با تقویت ایمنی، مقاومت طیور را نسبت به پاتوژن های بیماری زا، بالا برده و از دفع و انتشار ویروس هم جلوگیری می کند. به علاوه مصرف آن در کنار واکسیناسیون می تواند سبب افزایش تولید آنتی بادی و بهبود پاسخ به واکسیناسیون شود.

جهت مطالعه بیشتر در موردایمونوپروپوفیت اینجا کلیک کنید 

انگل های دستگاه گوارش

گاردیازیس زمانی رخ می دهد که تک یاخته ها (انگل های میکروسکوپی تک سلولی) از جنس گاردیا به روده ها حمله کنند. بسیاری از گونه های پرندگان را تحت تاثیر قرار می دهد اما بیشتر در عروس هلندی دیده می شود. انتقال زمانی اتفاق می افتد که کیست های عفونی-انگلی خورده شوند و پرندگان بالغ ممکن است ناقل باشند. گاردیا ممکن است باعث اسهال، سوء تغذیه و مشکلاتی در جذب مواد مغذی شود. در برخی از پرندگان، به ویژه طوطی کاکائو، گاردیا ممکن است منجر به خارش شود و باعث می شود پرنده فریاد بزند و پرهایش را بکشد یا با منقار پوستش را زخم کند.

(توجه: کندن پر ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد.)

در مورد گاردیازیس، مدفوع ممکن است بزرگتر از حد طبیعی باشد و ظاهری  شبیه به “پاپ کورن” داشته باشد. اگر جوجه ها آلوده باشند، ممکن است لاغر با پرهای ضعیف باشند، برای تغذیه بیش از حد بی قراری کنند و ممکن است قبل از پریدن بمیرند. دامپزشک اغلب داروهای خوراکی را تجویز می کند.

تریکومونوز نیز نتیجه عفونت با یک انگل تک یاخته به نام Trichomonas gallinae است. گاهی اوقات در پرندگان خانگی، به ویژه در طوطی ها دیده می شود. ضایعات زرد مایل به سفید شبیه پنیر یا کشک به مخاط دهان و گلو، پیش معده و مری می چسبند. ضایعات ممکن است قابل مشاهده نباشند، اما طوطی های آلوده ممکن است علائمی مانند افزایش ترشح بزاق و رفلکس معده را داشته باشند. انتقال ممکن است از طریق تماس مستقیم (مانند تغذیه والدین آلوده به نوزادان) یا تماس غیر مستقیم (خوردن غذا یا آب آلوده) رخ دهد. درمان نیاز به داروی خوراکی دارد.

انواع مختلفی از کرم های گرد در دستگاه گوارش پرندگان خانگی میتوانند وجود داشته باشند و پرندگان وحشی ممکن است کرم های گرد خاصی را به طوطی هایی که در فضای باز نگهداری می شوند منتقل کنند. انتقال زمانی اتفاق می افتد که پرندگان تخم کرم گرد را می خورند. علائم عفونت شامل بی خالی، ضعف، لاغری و مرگ است. در عفونت های سنگین، روده ها ممکن است دچار انسداد شوند. دامپزشک اغلب دارویی برای از بین بردن کرم ها تجویز می کند. در آب و هوای گرم که احتمال قرار گرفتن پرندگان در فضای باز وجود دارد، کرم زدایی معمول با یکی از داروهای خوراکی اغلب انجام می شود.

باتوجه به اینکه پرندگان زینتی در فضای بسته نگه داری میشوند کرم های نواری در پرندگان خانگی غیر معمول شده اند. این انگل ها بیشتر در کاکادوها، طوطی های خاکستری آفریقایی و فنچ ها دیده می شوند. کرم های نواری از پرنده آلوده توسط یک میزبان واسط یا ارگانیسم کرم نواری را از مدفوع یا ترشحات دیگر می گیرد و سپس انگل آلوده را به پرنده ای که قبلا سالم بوده منتقل می کند، منتقل می شود. میزبان‌های واسط کرم‌های نواری به احتمال زیاد حشرات و عنکبوت‌ها از انواع مختلف، کرم‌های خاکی و حلزون هستند. علائم بیماری به ندرت وجود دارد، اما بخش هایی از کرم نواری گاهی اوقات در مدفوع پرندگان مبتلا قابل تشخیص است. دامپزشک شما اغلب داروهایی برای از بین بردن کرم های نواری تجویز می کند. دارو ممکن است از طریق دهان یا تزریق به عضله داده شود. عود نادر است مگر اینکه پرنده همچنان در معرض میزبان واسط قرار گیرد.

مطالعات مختلف نشان داد که استفاده از محصولات مبتنی بر مواد گیاهی  با خاصیت تحریک‌کننده ایمنی موضعی، عملکرد حیواناتی را که توسط انگل به چالش کشیده شده‌اند، بهبود می‌بخشد. این مواد با هدف ارتقای فعالیت سیستم ایمنی موضعی روده، ژن‌های مرتبط با سنتز پروتئین، مانند اینترلوکین‌ها را تحریک می‌کنند. کنترل در ابتدای چرخه انگل بسیار حائز اهمیت است، بنابراین از بروز علائم بیماری جلوگیری می شود.در این راستا می توان برای پیشگیری و درمان بیماری های انگلی در طیور زینتی و خانگی از محصولات  (کوکسی فیت) مخلوط در دان و (کوکسی فیت ال) محلول خوراکی استفاده نمود. این محصولات بر پایه ترکیبات موثره موجود در جفت بلوط، سیر و آرتمیزیا آنوآ فرموله شده و علاوه بر اینکه دارای خاصیت ضد کوکسیدیوزی می باشد، به دلیل اثر ضد باکتریایی ترکیبات خود از ورم روده های کلستریدیایی نیز پیشگیری می کند و ضریب تبدیل خوراک را هم بهبود می بخشد. هم چنین امکان ایجاد مقاومت دارویی علیه آن وجود ندارد و به دلیل نداشتن بقایای بافتی نیازی به دوره پرهیز از مصرف ندارد.

برای اطلاعات بیشتر کوکسی فیت اینجا کلیک کنید.

برای اطلاعات بیشتر کوکسی فیت ال اینجا لیک کنید.

منبع:https://www.msdvetmanual.com/bird-owners/disorders-and-diseases-of-birds/digestive-disorders-of-pet-birds