سیستم ایمنی اختصاصی و غیر اختصاصی در کنار هم برای محافظت و حفظ سلامت پرنده کار می کنند. آنها با هم یک دفاع موثر در برابر عوامل بیماری زا ایجاد می کنند.

عوامل زیادی می توانند بر عملکرد سیستم ایمنی پرندگان تأثیر بگذارند که برای سلامت و بهره وری طیور بسیار مهم است. خوشبختانه، افزودن برخی از مواد مغذی می توانند بر عملکرد سیستم ایمنی تأثیر مثبت بگذارند. با این حال، تفسیر یافته های علمی و دانستن اینکه چه سوالاتی برای راهنمایی عملی در تغذیه و سلامت طیور باید پرسید، مستلزم درک اولیه سیستم ایمنی است. ایمنی،به واسطه مجموعه ای از مولکول ها، سلول ها و بافت ها که مجموعاً سیستم ایمنی نامیده می شود ،محافظت در برابر بیماری را فراهم می کند. در پرندگان و سایر مهره داران، سیستم اختصاصی و غیر اختصاصی  برای شناسایی و محافظت در برابر عوامل بیماری زا، از جمله باکتری ها و ویروس های بیماری زا، با هم کار می کنند.

ایمنی غیر اختصاصی

ایمنی ذاتی اولین خط دفاع ایمنی پرنده در برابر طیف گسترده ای از عوامل بیماری زا است. پاسخ‌های سیستم ایمنی ذاتی ،غیر اختصاصی است و بین پاتوژن ها تمایز قائل نمی‌شود، اما به ویژگی‌هایی پاسخ می‌دهد که در بسیاری از انواع پاتوژن‌ها مشترک است. سیستم ایمنی ذاتی دارای اجزای متعددی است که به ارائه پاسخ دفاعی اولیه کمک می کند. که شامل موانع فیزیکی و شیمیایی، پروتئین های خون و اجزای سلولی هستند.

موانع فیزیکی و شیمیایی شامل،پوست، اپیتلیوم مخاطی و ترشحات معده و مجاری تنفسی است که در برابر عفونت احتمالی کمک می کند. یک پروتئین خاص خون به نام “پروتئین مکمل” یک پروتئین سرمی است که در ارتباط با آنتی بادی ها برای کمک به شناسایی سلول های هدف خاصی که در نهایت  منجر به تخریب آنها می شود، کار می کند.

یکی از رایج ترین نشانه های فعال شدن سیستم ایمنی ذاتی، التهاب است. التهاب برای محافظت در برابر علت اولیه آسیب سلولی بدن عمل می کند. سلول‌های نکروزه و سلول‌های آسیب‌دیده در اثر جراحت و فرآیند التهابی را از بین می‌برد و ترمیم بافت را آغاز می‌کند. اجزای سلولی سیستم ایمنی ذاتی عبارتند از:

1. ماکروفاژها
2. سلول های کشنده طبیعی (NK)
3. هتروفیل ها
4. ترومبوسیت ها
5. ائوزینوفیل ها
6. بازوفیل ها

بسیاری از این سلول هامانند ماکروفاژها، نقش فاگوسیتوزی دارند و میکروب های بیماری زا از جمله باکتری ها و ویروس ها را بلعیده و از بین می برند.

بیماری زایی یک میکروب به توانایی آن به مقاومت در برابر سیستم ایمنی ذاتی اشاره دارد. هنگامی که پاسخ ایمنی غیراختصاصی نتواند با پاتوژن مقابله کند، سیستم ایمنی اختصاصی شروع به پاسخ می کند.

سیستم ایمنی اختصاصی

سیستم ایمنی اختصاصی رویکرد هدفمندتری را اتخاذ می کند زیرا ویژگی های خاصی را بر روی سطح پاتوژن تشخیص می دهد، بنابراین مجموعه ای از وقایع را آغاز می کند که منجر به حذف پاتوژن و ایجاد ایمنی می شود که از قرار گرفتن در معرض آینده با همان پاتوژن محافظت می کند. . ایمنی اختصاصی شامل یک پاسخ ایمنی خاص است که بین ماکرومولکول ها یا آنتی ژن های نزدیک به هم در سطح پاتوژن تمایز قائل می شود.

 درایمنی اختصاصی لنفوسیت ها نقش دارند. لنفوسیت ها گلبول های سفید خون هستند که قادر به تشخیص آنتی ژن میباشند. لنفوسیت‌ها شامل سلول‌های B و سلول‌های T می‌شوند که یک سری رویدادها را آغاز می‌کنند که با حذف آنتی‌ژن ختم می‌شود. در پرندگان و پستانداران، تیموس یک اندام لنفاوی اولیه است که در آن بلوغ سلول های T رخ می دهد. با این حال، بورس فابریسیوس، منحصر به گونه‌های پرندگان، یک اندام لنفاوی اولیه است که بلوغ سلول‌های B در آن انجام می‌شود.

2 نوع ایمنی اختصاصی وجود دارد:ایمنی هومورال و ایمنی سلولی ،که از طریق آن ها انواع خاصی از لنفوسیت ها پاتوژن های مهاجم را شناسایی و از بین می برند.

1: ایمنی همورال

ایمنی هومورال مکانیسم دفاعی اولیه سیستم ایمنی اختصاصی برای از بین بردن پاتوژن ها و سموم آنها است که از خارج از سلول های پرنده می آیند. خون وسیله ای برای ایمنی هومورال، «آنتی بادی» در گردش یا ایمونوگلوبولین های تولید شده توسط لنفوسیت های B است که می تواند یک آنتی ژن خاص را شناسایی و خنثی کند. در گونه های پرندگان، دانشمندان تنها 3 نوع مولکول ایمونوگلوبولین ( IgM، IgY و IgA ) را شناسایی کرده اند که ممکن است از چندین محل در بدن برای انجام عملکردهای اولیه ترشح شوند، که ممکن است بسته به چالش متفاوت باشد. به عنوان مثال، تولید IgA به طور مداوم اتفاق می افتد و عمدتاً در نواحی مخاطی مانند دستگاه گوارش و دستگاه تنفسی قرار دارد. نقش اصلی IgA ایجاد ایمنی مخاطی است.

2: ایمنی سلولی

ایمنی سلولی شامل لنفوسیت‌های T می‌شود و مکانیسم دفاعی اولیه برای از بین بردن پاتوژن‌هایی است که موفق به حمله به سلول‌های بدن می‌شوند و بنابراین توسط ایمونوگلوبولین‌های در حال گردش مربوط به ایمنی هومورال قابل دسترسی نیستند.

سلول‌های T را می‌توان به سلول‌های T «کمک‌کننده» CD4+ و سلول‌های T «کشنده» CD8+ تقسیم کرد. نام‌های CD4+ و CD8+ نشانگر سلولی متمایز روی سطح این لنفوسیت‌ها هستند. این سلول های T فقط آنتی ژن های پپتیدی را می شناسند که در سطح پاتوژن های مهاجم وجود دارند.

در پاسخ به حضور میکروب‌های بیماری‌زا و آنتی‌ژن‌های آنها، سلول‌های T کمک کننده ، سیتوکین‌ها را ترشح می‌کنند. نقش اصلی این پروتئین‌های تخصصی واسطه و تنظیم مکانیسم‌های مختلف سیستم ایمنی اختصاصی و غیر اختصاصی از جمله التهاب ،فعال‌سازی ماکروفاژها، فعال‌سازی، تکثیر و تمایز سلول‌های T و سلول‌های B است.

در پاسخ ایمنی سلولی، هنگامی که با شناسایی آنتی ژن فعال می شود، سلول های T کشنده، سلول آلوده را تجزیه می کنند.اگر سیستم ایمنی پرنده دوباره با همان پاتوژن مواجه شود، این لنفوسیت ها می توانند به سرعت عامل بیماری زا را شناسایی کرده و آن را از بین ببرند. واکسیناسیون نوعی پاسخ ایمنی اختصاصی برای محافظت در برابر عوامل بیماری زایی که پرنده هنوز با آنها برخورد نکرده است، استفاده می کند.

منبع:https://www.poultryworld.net/health-nutrition/avian-immunity-101-the-basics/

بهبود عملکرد سیستم ایمنی

با توجه به اهمیت سیستم ایمنی در مبارزه با عوامل بیماری زا مطالعات متعددی برای بهبود این عملکرد انجام شده است. یافته ها نشان میشود که استفاده از مواد مغذی گیاهی و طبیعی ،میتواند سبب افزایش کارایی سیستم ایمنی شود.

برای رسیدن به اهداف فوق میتوان از داروی کاملا طبیعی تقویت کننده ایمنی ایمونوپروپوفیت استفاده کرد. این محصول حاوی عصاره پروپولیس، شیرین بیان و سرخارگل (اکیناسه) می باشد و ایمنی سلولی و همورال و قدرت فاگوسیتوز را تقویت می کند. ایمونوپروپوفیت با تقویت ایمنی، مقاومت طیور را نسبت به پاتوژن های بیماری زا، بالا برده و از دفع و انتشار ویروس هم جلوگیری می کند. به علاوه مصرف آن در کنار واکسیناسیون می تواند سبب افزایش تولید آنتی بادی و بهبود پاسخ به واکسیناسیون شود.

جهت مطالعه بیشتر در موردایمونوپروپوفیت اینجا کلیک کنید .