سندروم افت تولید در مرغ تخمگذار؛پیشگیری و درمان

سندرم افت تولید EDS بیماری ناشی از آدنوویروس ها است که بر مرغ‌های تخم‌گذار تأثیر می‌گذارد و سبب کاهش کمی و کیفی تولید تخم‌مرغ یا مانع رسیدن تولید به پیک تخم‌گذاری می‌شود. دلیل اصلی این کاهش تولید کل، تولید تعداد قابل توجهی تخم مرغ لمبه و یا پوسته نازک است که می تواند توسط مرغ‌ها خورده ‌شوند، می‌توانند روی بستر له شوند یا روی کمربندها یا چاله‌های کود بیفتند و منجر به کاهش تخم مرغ های سالم شود.

بیماری سندرم افت تولید در مرغ مادر گوشتی و مرغ های تخمگذار قهوه ای بسیار شدیدتر از مرغ های تخمگذار سفید است.

ویروس سندرم افت تولید (EDSV) از اردک منشاء گرفته و احتمالاً از طریق تزریق یک واکسن آلوده به جوجه ها ایجاد شده است. اردک ها و غازها میزبان طبیعی ویروس هستند و می توانند ناقلان بدون علامت باشند.

EDSV می تواند به صورت عمودی به نتاج منتقل شود: ویروس می تواند در جوجه هایی که از تخم های آلوده بیرون آمده اند نهفته باقی بماند و با شروع تخم گذاری گله فعال شود. با این حال، رایج ترین روش انتقال آن،انتقال افقی ، از طریق تخم مرغ های آلوده یا تجهیزات (سینی تخم مرغ، جعبه ها، کامیون ها …) است؛ زیرا ویروس در مدفوع و ترشحات تخمدان باقی میماند. تماس مستقیم یا غیرمستقیم (آب آلوده به فضولات) با پرندگان آبزی اهلی یا وحشی نیز می تواند راه انتقال باشد.

گسترش بیماری کند است و  انتشار کامل آن می تواند چندین هفته طول بکشد.       

علائم:

1. کاهش رنگ پوسته
2. نازک شدن پوسته
3. تولید تخم مرغ های لمبه
4. اسهال
5. بیحالی

در حالت کلی این پرندگان علائم ثابتی ندارند و ممکن است پرنده سالم بنظر برسد و منجربه تلفات بالایی هم نمیشود.پس از مرگ ضایعات به خصوصی در تلفات قابل مشاهده نیست بجز ضایعات میکروسکوپی در غدد پوسته ساز.

اگر گله از قبل و به صورت عمودی آلوده شده باشد، نمی تواند به پیک طبیعی تخمگذاری برسد. اگر در سنین بالاتر آلوده شود، کاهش تولید تخم مرغ از 10٪ تا 40٪ متغیر خواهد بود

شیوع بیماری معمولاً 4 تا 10 هفته قبل از بازگشت تولید به حالت عادی طول می کشد.

تشخیص

زمانی که تخم‌گذاری به صورت ناگهانی با افزایش تولید تخم‌های دارای پوسته نرم و لنبه در پرندگان به ظاهر سالم کاهش یابد میتوانیم مشکوک به EDS شویم.

این سندروم نباید با  بیماری هایی مثل :برونشیت عفونی و نیوکاسل و آنفولانزا و کمبود ویتامین D3اشتباه گرفته شود.

تست PCR را می توان از سواب های کلواکال یا نمونه هایی از غده پوسته استفاده کرد. یک عامل محدود کننده برای تشخیص، انتخاب مناسب پرندگان آلوده به دلیل عدم وجود علائم بالینی است.

کنترل و واکسیناسیون

 استراتژی پیشگیری باید مبتنی بر امنیت زیستی دقیق، رعایت بهداشت مناسب تجهیزات در تماس با تخم مرغ، به ویژه شانه های تخم مرغ که عامل اصلی شیوع بیماری هستند، باشد. همیشه باید از استفاده مجدد از شانه های کاغذی تخم مرغ اجتناب شود.

واکسن های غیرفعال در دسترس هستند: آنها معمولاً در پایان دوره پرورش و چند هفته قبل از شروع تولید تجویز می شوند. پرندگان معمولاً برای جلوگیری از انتقال عمودی و همچنین جلوگیری از افت تولید واکسینه می شود. گله های تخمگذار تجاری نیز برای جلوگیری از بیماری واکسینه می شوند، اما واکسن ها مانع از انتشار ویروس نمی شوند.

در حالت کلی هیچ درمان موثری برای EDS وجود ندارد اما میتوان با ترکیبات محرک ایمنی تا حد قابل توجهی به پیشگیری و درمان کمک کرد.داروی کاملا گیاهی ایمونوپروپوفیت حاوی عصاره پروپولیس، شیرین بیان و سرخارگل (اکیناسه) می باشد و ایمنی سلولی و همورال و قدرت فاگوسیتوز را تقویت می کند. ایمونوپروپوفیت با تقویت ایمنی، مقاومت طیور را نسبت به پاتوژن های بیماری زا، بالا برده و از دفع و انتشار ویروس هم جلوگیری می کند. به علاوه مصرف آن در کنار واکسیناسیون می تواند سبب افزایش تولید آنتی بادی و بهبود پاسخ به واکسیناسیون شود.

جهت مطالعه بیشتر در موردایمونوپروپوفیت اینجا کلیک کنید .